Rabu, 28 Agustus 2013

Satua Bali – Cerita Rakyat Bali – I Sugih Teken I Tiwas

I Sugih Teken I Tiwas
Satua Bali - I Sugih Teken I Tiwas - sumber-gambar:pragosta-lukisan.blogspot.com
Ada tuturan satua I Sugih teken I Tiwas. I Sugih ia sugih pesan, nanging demit. Tur ia iri ati, jail teken anak lacur. Liu anake tusing demen teken I Sugih.
I Tiwas buka adane tiwas pesan, nanging melah solahne, tusing taen jail teken timpal. Sai-sai I Tiwas ka alase ngalih saang lakar adepa ka peken.
Nuju dina anu I Tiwas kumah I Sugihe ngidih api. Ditu ngomong I Sugih, “Ih Tiwas, alihin ja icang kutu! Yan sube telah nyanan upahine baas.” I Tiwas ngalihin kutun I Sugihe, sube tengai mare suud. I Tiwas upahine baas acrongcong. Ia ngencolang mulih, lantas baase ento jakana.
I Sugih jumahne masiksikan, maan kutu aukud. Ngenggalang ia kumah I Tiwase, laut ngomong kene, “Ih Tiwas, ene icang maan kutu aukud. Jani mai ulihang baas icange I tuni.” Mesaut I Tiwas, “ Yeh, baase I tuni suba jakan tiang.” Masaut I Sugih, “Nah, ento suba aba mai anggon pasilih!”
Nasine ane sube ngantiang lebeng ento juange. Kayang kuskusane abana baan I Sugih. Nyananne buin teka I Sugih laut ngomong, “Ih Tiwas, I tuni bena nyilih api teken saang. Api teken saang icange ento patut manakan. Jani mai aba panak apine teken saang icange ento!”
Ditu lantas apin I Tiwase juanga baan I Sugih. Tekaning saangne apesel gede masih juanga, I Tiwas bengong ngenehang lacurne buka keto.
Maninne I Tiwas tundene nebuk padi baan I Sugih. Lakar upahine baas duang crongcong. I Tiwas nyak nebuk kanti sanja mara pragat. Upahina ia baas, laut encol mulih lakar nyakan. I Sugih jumahne nyeksek baasne, maan latah dadua. Ditu encol ia kumah I Tiwase. Suba teked laut ngomong, “Ih Tiwas, ene baase enu misi latah dadua. Jani ulihang baas icange. Yan suba majakan, ento aba mai!” Suud ia ngomong keto, lantas jakanan I Tiwase juanga. Kayang payukne masih juanga baan I Sugih.
Sedek dina anu I Tiwas luas ka alase, krasak krosok ngalih saang. Saget teka sang kidang tur ngomong, “Ih Tiwas, apa kaalih ditu?” Masaut I Tiwas tur nasarin pesan, “Tiang ngalih saang teken paku.” “Lakar anggon apa ngalih paku?” Masaut I Tiwas, “Lakar anggon tiang jukut.” “Ih Tiwas, lamun nyai nyak nyeluk jit nirane, ditu ada pabaang nira teken nyai!”
Ditu lantas seluka jit kidange. Mara kedenga, bek limane misi mas teken selaka. Suud keto sang kidang ilang. I Tiwas kendel pesan lantas mulih. Teked jumah ia luas ka pande. Nunden ngae gelang, bungkung teken kalung. I Tiwas jani sugih liu ngelah mas slake. Mekejang pianakne nganggo bungah, megelang, mabungkung, makalung mas. Lantas ia pesu mablanja.
Ditu tepukina I Tiwas teken I Sugih. Ia jengis delak-delik ngiwasin pianakne I Tiwas. Maninne I Sugih ka umahne I Tiwas matakon, “Ih Tiwas, dije nyai maan slake liu?” Masaut I Tiwas, “Kene mbok, ibi tiang ka alase ngalih lakar jukut. Saget ada kidang, nunden nyeluk jitney. Lantas seluk tiang, ditu maan mas teken slake.” Mara keto I Sugih ngencolang mulih.
Maninne I Sugih ngemalunin luas ka alase. I sugih nyaru-nyaru buka anake tiwas. Ditu ia krasak-krosok ngalih saang teken paku. Saget teka sang kidang, tur matakon, “Nyen ento krasak-krosok?” Masaut I Sugih sambilanga maakin sang kidang, “Tiang I Tiwas, uli puang tiang tuara nyakan.” I Sugih klebet-klebet bayune kendel pesan. Mesaut sang kidang, “Ih Tiwas, mai dini seluk jit nirane!” Mara keto lantas seluka jit kidange ento.
Mara macelep limanne, lantas kijem jit kidange. I Sugih paida abana ka dui-duine. I Sugih ngeling aduh-aduh katulung-tulung. “Nunas ica, nunas ica, lebang tiang! Tiang kapok, tiang kapok!”
Di pangkunge I Sugih mara lebanga. Ia pepetengan, awakne matatu babak belur. Di subanne inget, ia magaang mulih. Teked jumahne lantas ia gelem makelo. Keto upah anake loba tur iri ati.
PUPUT.
Untuk satua Bali yang lain dapat disimak di Kumpulan Satua Bali – Cerita Rakyat Bali.

0 komentar:

Posting Komentar

Subscribe to RSS Feed Follow me on Twitter!